ونیرهای دندانی یا لامینت دندان (که گاهی با عنوان ونیرهای پورسلین (سرامیکی) یا لمینت‌های پورسلین دندانی نیز خوانده میشوند) لایه ای بسیار نازک و سفارشی از مواد هم‌رنگ دندان است که به منظور پوشش دادن سطح روی دندانها، برای بهبود ظاهر آنها، به کار می‌روند. این لایه‌ها به سطح دندانها اتصال یافته و رنگ، شکل، سایز و طول آنها را به دلخواه تغییر میدهند.
ونیرهای دندانی ( لامینت دندان ) می‌توانند از مواد کامپوزیت رزین یا پورسلین ساخته شوند. ونیرهای پورسلین (سرامیکی) در مقابل لکه‌ها بهتر از ونیرهای کامپوزیتی مقاومت میکنند و جلوه‌ی بهتری از مشخصه‌های بازتاب نور دندانهای طبیعی ارائه میدهند. ونیرهای کامپوزیتی نازک‌تر بوده و برای جایگزینی نیاز به ارسال به لابراتوار ندارند و در داخل مطب ساخته می شوند. بهترین گزینه‌ی مواد ونیر برای شما باید توسط دندانپزشک شرح داده شود.
از نظر میزان تراش دندانی جهت کارگذاری ونیرها ( لامینت ها ) سرامیکی یا کامپوزیتی تفاوتی ندارند ، چراکه نسل های جدید لمینت های سرامیکی با توجه به پیشرفت روزافزون این لامینت ها ( سرامیکی ) قادرند در نازکترین و کمترین ضخامت در عین درخشندگی دائمی بالاترین کارایی را داشته باشند.
ونیر های دندانی چه مشکلات دندانی را پوشش می دهند ؟
ونیر ها به طور معمول در موارد زیر مورد استفاده قرار می گیرد :
- در مواردی که دندان ها تغییر رنگ داده اند و یا بی رنگ شده اند — در موارد درمان ریشه دندان(روت کانال) ، لکه های ناشی از تتراسایکلین و دیگر مواد دارویی ، فلوراید اضافی و یا سایر عوامل دیگر —- در مواردی که دندان با کمک رزین در سطح وسیعی پر شده است و این امر باعث تغییر رنگ دندان شده است .
- دندان های که دچار ساییدگی شده اند .
- دندان هایی که دچار شکستگی شده اند و یا لب پر شده اند .
- دندان هایی که دارای انحراف و به همریختگی می باشند و نامنظم اند . (مثلا دندانهایی که دارای حفره یا برجستگی می باشند . )
- در موارد وجود فاصله بین دندان ها (برای بستن فاصله بین دندان ها)
- تشخیص مشکل و برنامه ریزی برای درمان آن : این مرحله مستلزم مشارکت فعالانه شما می باشد . نتیجه ای که می خواهید بدان برسید را به دندانپزشک خود توضیح دهید . در طول این ملاقات ، دندانپزشک شما دندانهایتان را مورد بررسی قرار میدهد تا مطمئن شود که آیا لامینت یا ونیر برای شما مناسب است یا نه و همچنین با شما در مورد اینکه چه رویه ای باید طی شود و این روش چه محدودیت هایی دربردارد ، حرف خواهد زد . همچنین ممکن است که دکتر با کمک اشعه ایکس از دهان و دندان شما تصویر بگیرد .
- آماده سازی دندان : برای آماده سازی دندان به منظور نصب ونیر ، دندان پزشک شما در صورت لزوم ( چراکه اکثرا نیاز به تراش از سطح دندان نیست ) چیزی در حدود سه دهم ( 0.3 ) میلیمتر از سطح مینای دندان شما را تراش می دهد که تقریبا معادل با ضخامت ونیری می باشد که قرار است بر روی سطح دندان شما اضافه شود، که این به منظور هموار سازی و افزایش سطح مقطع دندان جهت چسباندن ونیر یا لامینت سرامیکی بر روی دندان شما می باشد که این کار عمر ونیر را بالا می برد. این تراش به قدری کم و سطحی می باشد که نیاز به تزریق بی حسی ندارد مگر در موارد خاص و دندان های حساس .
چه پروسه ای برای دریافت و استفاده از ونیر های دندانی ( لامینت های سرامیکی ) وجود دارد ؟
برای دریافت ونیر معمولا باید سه جلسه به دندانپژشک مراجه کنید . جلسه اول برای مشاوره و جلسه دوم برای قالبگیری از سطح دندان ها و جلسه آخر هم برای نصب و تحویل ونیرها .
در این فرایند یک یا چند دندان را می توان به طور همزمان تحت پوشش ونیر قرار داد که در زیر به توصیف آن می پردازیم .
سپس دندان پزشک شما یک مدل یا قالب از دندان شما را می سازد . این مدل به یک لابراتوار دندانپزشکی فرستاده می شود و در آنجا ونیر یا لامینت مختص شما ساخته می شود . معمولا دو تا سه هفته طول میکشد تا دندانپزشک ونیر را از لابراتوار تحویل بگیرد. برای دندانهای خیلی بد نما، می شود ونیرهای موقتی قرارداده شود که در این صورت هزینه اضافه باید پرداخت شود.
چسباندن ونیر: پیش از این که ونیر دائمی به دندان شما چسبانده شود، دندانپزشک شما موقتا آن را در دهانتان میگذارد تا رنگ و اندازه آن را بررسی کند. رنگ ونیر را میتوان با سایه سمنت ( چسب سِمان ) مورد استفاده مطابقت داد. سپس برای آماده کردن دندان برای دریافت ونیر، دندانها تمیز و پولیش و سپس خراشیده میشوند تا سطح دندان زبر شود و فرایند چسبیدن ونیر به دندان به خوبی و محکم انجام شود. یک سمنت مخصوص به ونیر مالیده می شود و سپس ونیر روی سطح دندان قرار میگیرد. همین که ونیر در جایگاه درستی قرار گرفت، دندانپزشک پرتو نوری مخصوصی را به ونیر میتاباند که این نور مواد شیمیایی موجود در سمنت را فعال میکند و باعث میشود سمنت به سرعت سخت شود. مرحله نهایی شامل حذف سمنت های اضافه، ارزیابی بایت (رابطه دو فک ) شما و تنظیمات نهایی در ونیر (البته در صورت لزوم) می باشد.
مزایای استفاده از ونیر های دندانی چیست ؟
ونیر ها مزایای زیر را در بردارند :
– ظاهری شبیه به دندان طبیعی ایجاد میکند.
– بافت لثه به خوبی سرامیک را تحمل میکند.
– ونیرهای سرامیکی در برابر لکه و تغییر رنگ مقاوم هستند
– رنگ ونیر سرامیکی را میتوان طوری انتخاب کرد که دندانهای تیره تر را سفیدتر اما طبیعی نشان دهد.
– ونیرها رویکرد محافظه کارانه ای را برای تغییر شکل و رنگ دندان ارایه میدهند . ونیرها معمولا به تغییر شکل زیاد قبلی دندان برای عمل نیاز ندارند، در حالی که در روکش ، آماده سازی و تراش بیشتری در دندان صورت می گیردکه البته جایگزین زیباتر و محکمتری می باشد.
معایب ونیرهای دندانی چیست؟
معایب ونیر ها به شرح زیر می باشند :
– ونیر ها اغلب هزینه بیشتری نسبت به باندینگ رزین کامپوزیت دارند .
– ونیرها معمولا در صورت لب پر شدن یا شکستن، قابل ترمیم نیستند که البته در نسل های جدید احتمال لب پریدگی و شکستگی تقریبا به صفر رسیده است.
– ونیرها ممکن است دقیقا با رنگ دندانهای دیگر تطابق نداشته باشند. همچنین رنگ ونیر را پس از جایگذاری، نمیتوان بار دیگر تغییر داد. بنابراین تصمیم نهایی در مورد رنگ ونیر (لامینت) باید تا قبل از چسباندن آن گرفته شود. در صورتی که میخواهید دندانهایتان را سفید کنید باید پیش از دریافت ونیر (لمینت)، این کار را انجام بدهید.
– ونیر ممکن است از جای خود بیرون بزند و بیفتد البته این امر محتمل نیست. برای به حداقل رساندن احتمال این وضعیت، ناخنهایتان را نجوید، مداد، یخ یا اجسام سخت دیگر را گاز نگیرید چون همه این کارها فشار زیادی بر دندانها وارد میکنند.
– دندانهایی که ونیر دارند در نواحی که ونیر (لمینت)، دندان را پوشش نداده باز هم ممکن است دچار پوسیدگی شوند که با رعایت بهداشت به صورت کامل این احتمال به حداقل می رسد ( همانند دندان طبیعی که در صورت عدم رعایت بهداشت پوسیده می شوند. )
ونیرها گزینه خوبی برای چه دسته از افراد نیست ؟
افرادی که دندانهای ناسالم دارند (مثل افرادی که بیماری فعال لثه یا پوسیدگی دندان دارند)، افرادی که دندانهایشان ضعیف است (در نتیجه پوسیدگی، ترک یا شکستگی و پر شدگی وسیع)، افرادی که مقدار کافی مینا بر روی سطح دندان ندارند.
– افرادی که مشکل دندان قروچه و بهم فشردن فک دارند برای ونیر پورسلین (سرامیکی) مناسب نیستند چون این کارها موجب ترک خوردگی یا لب پر شدن ونیر میشود. (البته این مورد با تجویز نایت گارد قابل برطرف شدن هست )
ونیر ها چه مدت دوام دارند؟
معمولا ونیرها بین 10 تا 15 سال دوام خواهند داشت. پس از این مدت در صورت نیاز بهتر است که ترمیم یا تعویض شوند.
آیا ونیرهای دندانی نیاز به مراقبتهای خاصی دارند؟
ونیرهای دندانی نیازی به هیچ مراقبت ویژه ای ندارند. باید بهداشت دهان و دندان را مثل همیشه و طبق توصیه های معمول رعایت کنید از جمله این که مرتب مسواک بزنید و نخ دندان بکشید.
حتی ونیرهای پورسلین (سرامیکی) مقاوم به لکه ، ممکن است در اثر مصرف زیاد غذاهای ایجاد کننده لکه (مثل قهوه، چای، نوشیدنی های قرمز و غیره) دچار تغییر رنگ شوند. که البته با یک پالیش به شکل روز اول در می آیند.
